Zdjęcie Panoramiczne Zębów: Kompletny Przewodnik

Czym Jest Pantomogram?

Pantomogram to specjalistyczne zdjęcie rentgenowskie zębów. Nazywa się je również zdjęciem OPG. Badanie obejmuje znaczną część szczęki i żuchwy. Pokazuje wszystkie zęby naraz. Widoczne są także stawy skroniowo-żuchwowe. Obrazuje kości szczęki i żuchwy. Widać również zatoki szczękowe. To podstawowe narzędzie diagnostyczne dentysty. Dostarcza więcej informacji niż zwykły przegląd.

Kiedy Wykonuje Się Zdjęcie Panoramiczne Zębów?

Lekarz stomatolog zleca pantomogram w wielu sytuacjach. Jest niezbędny przed leczeniem ortodontycznym. Wykonuje się go przed leczeniem protetycznym. Planowanie leczenia implantologicznego wymaga tego badania. Pomaga w diagnostyce próchnicy. Umożliwia wykrycie ubytków niewidocznych gołym okiem. Ocenia jakość leczenia kanałowego. Sprawdza stan wypełnień. Badanie jest konieczne przy urazach szczęki. Pomaga zdiagnozować choroby przyzębia. Wykrywa kamicę ślinianek. Jest przydatny przy planowaniu usuwania zębów. Dotyczy to zwłaszcza zębów mądrości (ósemek). Pantomogram diagnozuje anomalie rozwojowe. Umożliwia wykrycie torbieli i guzów. Pokazuje stany zapalne w jamie ustnej. Badanie jest wymagane przed podjęciem leczenia. Dotyczy to leczenia, jeśli poprzednie zdjęcie ma ponad 2 lata. Zaleca się wykonanie sanacji jamy ustnej. Robi się ją przed operacją.

Jak Przebiega Badanie Pantomograficzne?

Wykonanie zdjęcia pantomograficznego jest szybkie i proste. Pacjent staje lub siada w specjalnym aparacie. Należy umieścić głowę we wskazanym miejscu. Aparat wykonuje ruch obrotowy wokół głowy. Skanowanie trwa kilkanaście sekund. Cała procedura zajmuje do 5 minut. Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne. Stosuje się cyfrowe aparaty RTG. Technologia cyfrowa zmniejsza dawkę promieniowania. Przed badaniem zdejmij metalową biżuterię. Usuń ruchome elementy metalowe z głowy i szyi. Pamiętaj o okularach.

Bezpieczeństwo i Przeciwwskazania

Badanie pantomograficzne zębów jest całkowicie bezpieczne. Wykorzystuje niewielką dawkę promieniowania. Dawka promieni rentgenowskich jest niska. Szacuje się ją na równowartość 2-3 dni promieniowania z otoczenia. Średnia dawka pantomogramu to 0,007 do 0,0012 mSv. Roczna dawka promieniowania wynosi średnio 3,3 mSv. W badaniu stosuje się osłony ochronne dla pacjenta. Ryzyko zachorowania na raka jest bardzo niskie. Szacuje się je na około 1 na 20 000 000. Stosuje się zasady ALARA. Zasady ALARA oznaczają "tak nisko, jak rozsądnie osiągalne". Minimalizują one dawkę promieniowania.

Istnieją przeciwwskazania do wykonania pantomogramu. Nie wykonuje się go u kobiet w ciąży. Kobiety podejrzewające ciążę powinny unikać tego badania. Niemowlęta nie powinny mieć wykonywanego pantomogramu. Badania nie wykonuje się u osób nieprzytomnych. Pacjenci leżący nie mogą go wykonać. Dotyczy to tych, którzy nie utrzymają pionowej pozycji kręgosłupa. Dzieci poniżej 5. roku życia zwykle nie mają pantomogramu. Nie wykonuje się go u osób, które nie mogą współpracować.

Pacjentki w ciąży powinny poinformować o tym osobę wykonującą zabieg.

Jeżeli wydaje nam się, że zbyt często mamy wykonywane zdjęcia rentgenowskie, należy sprawę przedyskutować ze swoim stomatologiem.

Jak Często Powtarzać Badanie?

Pantomogram jest ważny co najmniej 2 lata. Ważność nie zmienia się, o ile nie ma leczenia. Leczenie ortodontyczne lub implantologiczne wymaga nowego zdjęcia. Zaleca się profilaktyczne wykonanie zdjęcia co dwa lata. Niektóre źródła sugerują częstotliwość co 3-5 lat. Badanie pantomograficzne powinno być wykonywane min. raz na dwa lata.

Skierowanie i Refundacja NFZ

Każde badanie z użyciem promieniowania wymaga skierowania. Skierowanie wystawia lekarz stomatolog. Nie ma terminu ważności skierowania. Wyjątkiem może być rentgen punktowy zęba. Pacjent powinien posiadać dokument od lekarza. Pantomogram nie jest refundowany przez NFZ. Panoramiczne zdjęcie RTG zębów może być refundowane. Dzieje się to tylko w określonych przypadkach. Dentysta kierujący na zdjęcie udzieli informacji. Powie, czy badanie będzie bezpłatne na NFZ. Powie też, czy będzie płatne. Lekarz z podpisaną umową z NFZ może wystawić skierowanie. Dotyczy to badania pokrytego przez NFZ. Część badań obrazowych jest refundowanych.

Ile Kosztuje Zdjęcie Panoramiczne Zębów?

Cena zdjęcia pantomograficznego zazwyczaj nie jest wysoka. Koszt waha się od 40 do 250 zł. Średnia cena zdjęcia panoramicznego to 100-300 zł. Koszt zdjęcia panoramicznego waha się od 60 zł do około 100 zł. Cena pantomogramu nie przekracza często 100 zł. Cena punktowego prześwietlenia zęba to 25 do 50 zł. Koszt pantomogramu i cefalometrii to 80 - 100 zł. Ceny zależą od lokalizacji i usługodawcy. Warto porównać ceny przed rezerwacją. Zapytaj, czy cena obejmuje analizę i opis lekarza. Broniecki Dental Clinic w Grudziądzu oferuje pantomogram za 80 zł.

Przykładowe ceny w miastach:

Miasto	Cena (min-max)
Warszawa	50 - 200 zł
Kraków	65 - 180 zł
Wrocław	60 - 165 zł
Poznań	40 - 300 zł
Gdańsk	45 - 150 zł

Średni koszt sprzętu RTG przekracza 200 tysięcy złotych. To wpływa na cenę badania.

Gdzie Wykonać Pantomogram?

Panoramiczne zdjęcia zębów wykonuje się w pracowniach radiologicznych. Dostępne są też w niektórych gabinetach stomatologicznych. Można je wykonać w gabinetach ortodontycznych. Dostępne są także w gabinetach protetycznych. Pacjenci prywatnych gabinetów mogą wykonać płatne prześwietlenie. Prywatne pracownie oferują brak kolejek. Nie ma konieczności wcześniejszego umawiania wizyty. Nowoczesne aparaty zapewniają czytelny wynik. Ograniczają dawkę promieniowania. To zalety korzystania z usług prywatnych pracowni.

Odczytywanie Wyników

Lekarz dentysta odczytuje zdjęcie pantomograficzne. Może to być również radiolog. Na zdjęciu widać struktury jamy ustnej. Są one niewidoczne podczas zwykłego badania. Pantomogram jest niezbędnym uzupełnieniem badania stomatologicznego.

"Proszę nie bać się zdjęć, dzięki temu badaniu, pacjent może być pewien, że jego problemy stomatologiczne będą zauważone."

Pantomogram a Tomografia Komputerowa

Pantomogram to badanie dwuwymiarowe. Ukazuje pełen obraz jamy ustnej. Tomografia komputerowa (CBCT) to badanie trójwymiarowe. Dostarcza więcej informacji o strukturach. CBCT jest bardziej szczegółowa. Jest przydatna w złożonych przypadkach. Koszt tomografii 3D CBCT to 140 - 240 zł. Tomografia dostarcza więcej detali. Pantomogram daje szeroki obraz przeglądowy.

Często Zadawane Pytania